Prebilovci – simbol srpskog stradanja u Hercegovini, 8. avgusta biće mjesto sabranja, obnove života i ljudskog dostojanstva i mjesto iz koga će biti poslane poruke praštanja kako se zlodjela više nikad ne bi ponovila, rekao je Njegovo preosveštenstvo vladika zahumsko-hercegovački i primorski Grigorije.

U Prebilovcima će 8. avgusta NJegova svetost patrijarh srpski Irinej osveštati Hram Vaskrsenja Hristovog u sasluženje brojnih vladika i sveštenstva Srpske prvoslavne crkve.

Hram Vaskrsenja Hristovog sagrađen je u spomen na 4.000 Srba koji su u Drugom svjetskom ratu stradali od ustaških zločinaca na području Donje Hercegovine i bili bačeni u jame.

Hram je sagrađen na mjestu Spomen-kosturnice u kojoj su njihove kosti, nakon pedeset godina, 1991. godine našle smiraj. Ali, ne zadugo. Već 1992. Spomen kosturnica je minirana od hrvatske vojske, a mošti uništene.

Po povratku Srba u Prebilovce, nakon 2000. godine, ostaci kostiju su sakupljeni. Stali su u sedam kovčega i one će biti sahranjene u kripti Hrama Vaskrsenja Hristovog koji je urađen po uzoru na Crkvu Hristovog groba u Jerusalimu koja je simbol Vaskrsenja i simbol života.

Vladika zahumsko-hercegovački i primorski Grigorije, koji je idejni tvorac izgradnje ovog hrama i uz čije je ogromno zalaganje i napravljen za manje od dvije godine, naglašava kako obnovom Hrama Vaskrsenja Hristovog Prebilovci postaju prepoznatljivi ne samo po stradanju nego iznad svega kao mjesto vaskrsenja, sabranja, obnove života i ljudskog dostojanstva.

„Poruke koje jedino treba poslati sa tog svetog i stradalnog mjesta su – poruke mira, pomirenja i, nadasve, praštanja, kako se slična zlodjela ne bi nikada i nikome ponovila, kako bi pomirenje i praštanje postali živa realnost, a ne samo puka slova na papiru“, ističe vladika Grigorije.

Vladika naglašava da isključivo od svih naroda i vjerskih zajednica koje žive na ovom prostoru zavisi da li će doći do praštanja i pomirenja kako se zlodjela više ne bi ponavljala.

„Ukoliko budemo istinski istrajavali i radili na pomirenju – do pomirenja će i doći. Stoga je veoma važno praštanje, jer bez njega nema pomirenja i zajedničke budućnosti. Praštanje ne znači zaborav i negiranje mučne prošlosti već sposobnost da se razdori prevaziđu, a rane zacijele, na dobrobit svih nas, naše djece i naše budućnosti“, ističe vladika zahumsko-hercegovački i primorski.

Za Prebilovce vladika Grigorije ima i druge planove, o kojima zasad ne govori. „Bog pregaocu daje mahove. Uz Božiju pomoć i dobru volju i htjenje sve je moguće. Ali dozvolite mi da o tome govorim po učinjenom poslu“, kaže vladika.

Vladika Grigorije naglašava da je Hram u Prebilovcima sagrađen uz dobru volju, razumijevanje i pomoć predsjednika Republike Srpske, ali i zahvaljujući donacijama Srba u dijaspori.

Na osveštanju Hrama 8. avgusta u Prebilovcima vladika očekuje sve dobronamjerne ljude iz Republike Srpske, Federacije BiH i regiona.

„Očekujemo sve one koji su svjesni važnosti ovog događaja, njegovog dubljeg smisla i naše namjere i želje da sve protekne u dostojanstvenoj i mirnoj atmosferi. Svako ko je u stanju da to ispoštuje – dobro je došao“, poručuje vladika Grigorije.

Među imenima 4.000 stradalih na zidovima prebilovačkog hrama biće ispisana imena 826 stanovnika ovog mjesta koje je jedno od četiri najstradalnija sela u svijetu u Drugom svjetskom ratu.

U Prebilovcima je u prvim danima avgusta 1941. stradalo 85 odsto življa, mahom žena, djece i staraca.

Oni su, prema svjedočenjima ustaša kojima je 1957. suđeno za ovaj zločin, živi gurnuti u jamu Golubinka kod sela Šurmanci nadomak Međugorja. Jama je po nalogu komunističkih vlasti zabetonirana.

Kosti su izvađene tek 1991. godine i iz ove i mnogih drugih hercegovačkih jama koje su bile stratiše više hiljada Srba koji su stradali pod okriljem NDH.

Srpska pravoslavna crkva kanonizovala je mučenike prebilovačke koji se obilježavaju 6. avgusta.