U sali trebinjske Muzičke škole sinoć je održan koncert lautiste Darka Karajića, profesora na Fakultetu muzičke umetnosti u Beogradu i na odsjeku za ranu muziku u Muzičkoj školi „Josip Slavinski“.

Uz zvuke „starije sestre gitare“ Trebinjci su imali priliku da osjete duh rane muzike Zapada, kroz kompozicije više autora renesanse i baroka, koje je Karajić izvodio na tri forme ovog instrumenta – arhilauti, kitaroneu i njemačkoj baroknoj lauti „labudici“.

Karajić ističe da je lauta bila izuzetno važan i nezamjenljiv instrument u periodu renesanse i baroka, u čemu najbolje svjedoči činjenica da su prve note, ikada štampane, bile upravo za lautu, još 1504. godine.

Dodaje da postoje akademije u svijetu na kojima se lauta i danas studira, kao što i savremeni kompozitori muzičkih djela za gitaru – često pišu i za lautu.

„A lautista je uvijek bilo malo pa i u ovom vremenu – zato što se malo ljudi odluči za tako tešku avanturu. Lauta ima mnogo žica, vrlo je delikatna za sviranje, mnogo je teža u tehničkom smislu u odnosu na gitaru. Instrumenti su veoma skupi i ne dolazi se tako lako do njih“, napominje Karajić.

Karajić je kao član ansambala „Musica Antiqua“, „Ars Nova“, „Renesans“ i Studija za ranu muziku, nastupao u svim značajnijim koncertnim dvoranama i festivalima bivše Jugoslavije i Evrope, a kao član grupe „Balkanika“ imao je koncerte širom svijeta.

Nastava laute, koju je pokrenuo u muzičkim školama u Srbiji, kaže, nema mnogo polaznika. Iako se za ovaj instrument samo rijetki odlučuju, za lautu ima nade: koliko se njeni tihi i suptilni tonovi ne dopadaju još mladim muzičarima, jednako tako ih sve više privlače kako bivaju stariji.

„I publika dobro reaguje jer su to instrumenti nježni i suptilni, imaju mekan zvuk, a u današnjoj sveopštoj buci i jurnjavi ljudima prija nešto malo mira, zvuka koji nije agresivan, koji je topao, pritom i uzbudljiv i sadržajan“, kaže Karajić.

Djela koja se danas izvode na lauti uglavnom su vezana za zapadnu muzičku tradiciju srednjeg vijeka, renesanse i baroka Italije, Francuske i njemačkog kulturnog prostora.

O lauti u srpskoj muzičkoj tradiciji zna se samo da je postojala, jer sve što je od pisanih svjedočanstava preživjelo vijekove – uništeno je razaranjem Narodne biblioteke prilikom aprilskog bombardovanja Beograda 1941. godine.

Zna se, dodaje on, i za Dragana iz Prizrena koji je, vjerovatno lautu, svirao po dubrovačkim trgovima.