Već i dvočasovna izloženost elektromagnetnim poljima na frekvenciji mobilnih telefona kod glista je izazvala opšti stres organizma i promjene u DNK, zaključak je naučnog istraživanja francuskog profesora Žan Pola Burdinoa i njegovih saradnika iz Hrvatske.

Do tog rezultata istraživački tim je došao nakon izlaganja glista vrste Eisenia fetida konkretnoj frekvenciji elektromagnetnih polja od 900 MHz, što odgovara zračenju mobilnog telefona. Time su dokazali, kaže prof. Burdino, da je zračenje okidač oksidativnog stresa u tkivu glista i uzrok povećane koncentracije slobodnih radikala u poređenju s koncentracijom kod glista koje nisu bile izložene frekvenciji mobilnog telefona.

Rast slobodnih radikala

"To je dokazano u našoj studiji povećanom aktivnošću gena uključenih u odgovor na oksidativni i opšti stres i povećanom proizvodnjom proteina zaduženih za obranu od stresa", objašnjava profesor Evropskog instituta za hemiju i biologiju Univerziteta u Bordou.

"Slobodni radikali su molekularni ili hemijski entiteti koji razdvajaju izvorne komponente ćelija (proteine, lipide i nukleinske kiseline, uključujući DNK) i uništavaju sve gradivne blokove ćelija. Kad je taj razmjera štete prevelika, ćelija umire i funkcija organa može biti kompromitovana."

Izuzev rasta koncentracije slobodnih radikala kod glista izloženih 900 MHz utvrđene su i mutacije unutar DNK a promene su se dešavale i nakon prekida izlaganja elektromagnetnom polju.

Na pitanje da li takav rezultat može da se preslika i na ljudski organizam, prof. Burdino je odgovorio: "Naravno da će neko reći da mi nismo gliste, ali zapravo svi mehanizmi stvaranja slobodnih radikala i svi elementi molekularne odbrane isti su kod svih životinja. U toksikologiji i farmakologiji koristimo životinje kao modele fiziologije i biologije ljudskih bića, imitiramo kod životinja ono što se može dogoditi kod ljudi. Slobodni radikali generisani u ćelijama jednaki su kod svih životinja i njihovo oksidujuće i destruktivno dejstvo na DNK je isto bez obzira na vrstu živog bića. Da dodam, koristili smo frekvenciju elektromagnetnih polja proporcionalnu nivou s kojom se susrećemo u svojoj svakodnevici i zato smatramo da se naša otkrića mogu primjeniti i na ljude koji koriste svoje mobilne telefone više sati dnevno."

Inače, ovo naučno istraživanje rezultat je saradnje univerziteta u Bordou i Zagrebu, pa su u njemu učestvovali stručnjaci sa zagrebačkih Prirodno-matematičkog fakulteta i Fakulteta elektrotehnike i računarstva (Maja Šrut, Anamaria Štambuk, Mirta Tkalec, Krešimir Malarić i Goran I. V. Klobučar).

Kako je opisao prof. Burdino, gliste su izložene elektromagnetnom polju u Zagrebu i zatim secirane i smrznute dostavljene u njegovu laboratoriju za biohemijske, molekularne i genetičke eksperimente.

Budući da gliste imaju nervni sistem, namjeravali su da nastave s daljim istraživanjem, ali zbog izostanka finansijske podrške to neće biti moguće.

Bez novca za dalji rad

"Istraživanja koja finansira industrija mobilnih telefona kažu da elektromagnetna polja ne uzrokuju nikakav štetan učinak za zdravlje. Nezavisni istraživači su pronašli mnogo različitih oblika uticaja na žive organizme uključujući biljke", poručuje francuski profesor i dodaje da je danas sve više onih koji se nazivaju elektro-hiperosetljivim. Za te se ljude, kaže on, često smatra da imaju psihogene simptome ili neki psihijatrijski poremećaj, što je možda tačno za jedan deo njih, ali ne za sve. Ova tema istraživanja je kamen spoticanja već niz godina, a Međunarodna agencija za istraživanje raka Svjetske zdravstvene organizacije još je 2001. ovakvu vrstu zračenja uvrstila u kategoriju mogućih kancerogena. Takva klasifikacija prije svega znači da su potrebna dalja istraživanja i dokazi o uticaju na zdravlje, što su najavili i iz krovne zdravstvene organizacije, tim pre jer je riječ o globalnom javnom zdravlju i sve većem broju djece korisnika mobilnih telefona.