Mještani sela Vlasače, dvadesetak kilometara udaljenog od Trebinja, organizovali su sinoć, po četvrti put zaredom, seosko sijelo pod nazivom „Sačuvajmo običaj – sačuvajmo zavičaj“.

Parohijski dom kod crkve Petkovice, kako je zovu mještani Trebinjskih brda, i ovaj put je bio pretijesan da primi sve zainteresovane, zaljubljenike u zavičaj, ali i narodnu pjesmu i igru koji su došli iz cijele Hercegovine.

Sjeveroistočno od sela, a kraj puta koji vodi za Ljubinje, nalazi se crkva Svete Petke – Paraskeve, u narodu poznata kao Petkovica. Izgrađena je u srednjovjekovnom groblju. Nalazi se na oko 711 mnv. Crkva je nekoliko puta rušena i obnavljana, a zna se da potiče iz turskog vremena, jer ju je 1857. godine registrovao ruski naučnik Aleksandar Giljferding, prilikom proputovanja kroz Hercegovinu.

Crkva je više puta obnavljana. Godine 1994. crkvu je osveštao vladika Atanasije Jevtić. Crkva je dobijala značajne poklone od priložnika, i to većinom imućnijih mještana i iseljenika. Tako je 1924. godine Jole Drašković poklonio zvono.

Dvadesetak do trideset metara od zapadnog zida groblja nalazi se Parohijski dom. Izgradnju ovog doma su pomogli Eparhija zahumsko–hercegovačka i primorska i Opština Trebinje, kao i pojedini donatori i mještani sela Vlasača. Gradnja doma je počela 2007, a završena 2010. godine.

U Vlasačama više ne živi niko, ali dvadesetak mještana je u selu svakoga vikenda, obrađuju zemlju, održavaju kuće, njeguju pravoslavnu duhovnost i tradiciju, o čemu je posvjedočio i mjesni paroh, otac Nikola Janković.

„Dobročinstvo i zajedništvo su i zapovesti božije, zbog čega je ovo saborovanje pre svega dobročinstvo prema svome identitetu hrišćanskom, jer su čuvali i svoju malu crkvu Petkovicu kroz mnoga teška vremena, kada su mnogi Srbi bili otuđeni od vere i od crkve, jer su imali živu veru i ljubav u srcu koje su predali novim naraštajima“, kazao je otac Nikola, blagoslovivši ovaj sabor.

Pozdravne riječi su uputili Pero Vuković u ime organizatora, te Milenko Kukurić predsjednik Društva srpskih domaćina za Hercegovinu.

„S obzirom na to da nikada nismo zaboravili pravoslavnu duhovnost, ni tradiciju predaka, odlučili smo da, ako nam to pođe za rukom, postanemo predvodnici u organizovanju ovakvih seoskih manifestacija. Svjesni smo da na ovaj način nećemo vratiti omladinu na selo, ali nam je želja da ih podstaknemo da pjevaju našu narodnu pjesmu – gangu, da ne zaborave naše hercegovačko kolo – proletu, da sviraju gusle, frulu“, rekao je Pero Vuković, predsjednik Organizacionog odbora ove manifestacije.

Pozdravljajući okupljene mještane, ali i brojne posjetioce iz Trebinja i ostalih istočnohercegovačkih opština gradonačelnik Trebinja Luka Petrović je ukazao na važnost okupljanja mještana na ovakvim druženjima.

„Nemamo budućnosti ako ne mislimo o prošlosti i neophodno je da sačuvamo i zavičaj i običaj“, rekao je gradonačelnik Trebinja i izrazio nadu da će put do Vlasača do narednog sijela biti u potpunosti asfaltiran.

U prigodnom programu su učestvovale muške i ženske pjevačke grupe i guslari iz cijele Hercegovine – iz Nevesinja, Gacka, Ljubinja, Bileće, Trebinja, pjesnici i mali recitatori.

Ratomir Mijanović