Elektroprivreda Republike Srpske” (ERS) krupnim koracima ide ka cilju da do 2050. godine proizvodi struju isključivo iz obnovljivih izvora energije, a milionska ulaganja u hidro, solarne i vjetroelektrane biće zamajac cjelokupne ekonomije.

O tranziciji energetskog sektora na čistu energiju biće riječi na Samitu energetike Trebinje 2021 (SET), koji će 20. i 21. maja na jugu Srpske okupiti brojne inovatore i regionalne naučnike.

U preduzeću ERS, jednom od organizatora događaja, ističu da su spremni da korak po korak pređu na obnovljive izvore energije.

– Cilj je da jačamo poziciju na domaćem i regionalnom tržištu kroz raspoloživu količinu energije i bolju konkurentnost. Rast potrošnje struje, koji se, u protekloj deceniji, kreće oko tri odsto godišnje, mogućnost plasmana na regionalno tržište, usklađivanje sa propisima o zaštiti životne sredine, te proces dekarbonizacije, neki su od razloga koji nas opredjeljuju da u budućnosti struju proizvodimo isključivo iz obnovljivih izvora – rekao je izvršni direktor za ekonomsko-finansijske poslove u ERS-u Darko Milunović. Podsjetio je da se trenutno 55 odsto struje proizvodi iz termoelektrana na ugalj, što nije dobro i plan je da do 2030. godine taj udio padne ispod 30 odsto.

Milunović ističe da je preduzeće ERS spremno da postepeno ide ka tom cilju i naglašava da su u pripremi projekti izgradnje hidroelektrana, solarnih i vjetroelektrana.

– Na taj način smanjićemo udio struje proizvedene u termoelektranama – kazao je Milunović. Govoreći o najvažnijim projektima, naveo je izgradnju hidroelektrane (HE) “Buk Bijela”, za koju bi u ponedjeljak trebalo da bude postavljen kamen temeljac, HE “Dabar”, vrijednosti oko 600 miliona KM, HE “Bistrica”, vjetropark “Hrgud”, te četiri solarna parka u Hercegovini.

– Kada se sve sabere, dobićemo više od 600 megavata nove instalisane snage, to je približno milijardu evra – istakao je Milunović, dodavši da će ovi projekti biti finansirani dijelom iz vlastitih sredstava, a dijelom iz kredita i uz podršku raznih EU fondova.

Primjer domaće kompanije čiji su timovi godinama bili akteri projekata koji su mijenjali zelenu mapu Evrope i regije je “Elnos grupa”.

– Pokretanje novih projekata nije značajno samo zbog zapošljavanja domaće operative. Investicije ovog tipa, osim energetske stabilnosti, nezavisnosti i ekonomskog rasta, donose obaveznu primjenu modernih tehnologija i znanja. Primjena novih tehnologija u projektima koji zahtijevaju dostizanje visokih standarda kvaliteta prilika je za domaće kompanije da se razvijaju i postanu konkurentne na evropskom i svjetskom tržištu – rekao je član Uprave za tehničke poslove “Elnos grupe” Marko Mijić. “Elnos grupa” je danas internacionalni koncern sa domaćom adresom koji posluje u 13 zemalja regije i Evrope i zapošljava više od 590 radnika, a realizovali su projekte i u Njamačkoj, Norveškoj, Islandu i Švedskoj.

Potencijal

Govoreći o elektroenergetskom sektoru RS, Marko Mijić je rekao da je to jedan od najvećih dugoročnih razvojnih potencijala.

– Ovaj sektor nije samo garant sigurnosti snabdijevanja električnom energijom, već je izvozno orijentisan i ima potencijal da izvoznu poziciju unaprijedi. U južnim područjima RS, koja imaju značajan solarni potencijal, trenutno je više projekata iz ove oblasti – kazao je Mijić i podsjetio da je svega 28 odsto hidroenergetskog potencijala Srpske iskorišćeno.