Na području cijele RS postoji samo jedan pas vodič za slijepe i slabovide osobe, iako bi ova pomoć pri samostalnom kretanju bila neophodna za čak 1.950 registrovanih lica iz te kategorija.

Glavni problem kod nabavke ovog psa je njegova izuzetno visoka cijena, što je dovelo do tog da od 2008. godine, kada je nabavljen jedini, nijedna slijepa osoba nije dobila ovog psa, koji bi joj pružio nezavisnost i olakšao kretanje.

Vlasnica jedinog psa vodiča na području RS je Violeta Pećić, nastavnica muzičke kulture u Školi za slijepu i slabovidu djecu u Derventi.

“Psa Liju dobila sam 2008. godine i ona mi je pomogla da osjetim slobodu i nezavisnost i da svoj život organizujem nezavisno od vremena drugih ljudi”, ističe Pećićeva.

Iako joj je Lija mnogo pomogla u osamostaljivanju, ipak, prema njenim riječima, zajednica nije dovoljno naviknuta na pse vodiče i ne prihvataju ih svi s oduševljenjem pa je zbog toga Pećićeva imala problema prilikom ulaska u restorane i prodavnice.

“Zakon dozvoljava uvođenje psa vodiča u sve objekte, ali to ipak ostaje u ličnom kontekstu vlasnika”, naglašava Pećićeva.

Dodaje da postoje i prepreke koje mora da procjenjuje i savladava sama, a da su među najvećim oštećeni trotoari i niz nepropisno parkiranih automobila. Na prepreke nailazi i edukacija slijepih i slabovidih lica, koja se usljed nedostatka tehničkih pomagala i udžbenika na Brajevom pismu odvija jako teško.

“Nema udžbenika na Brajevom pismu pa onda one i koje nekako dobijamo preštampavamo, ali to nije adekvatno rješenje”, upozorava Pećićeva.

Naglašava da su udžbenici i skupe mašine za Brajevo pismo najveći problem u edukaciji slijepih. Uprkos obilježavanju Međunarodnog dana bijelog štapa 15. oktobra svake godine s ciljem podizanja svijesti građana o slijepim i slabovidim licima i poboljšanja uslova njihovog samostalnog funkcionisanja, obuke i edukacije tog tipa i dalje su, prema riječima stručnjaka, veoma nesistematične.

“Oblast obuka za samostalno kretanje slijepih i slabovidih lica kod nas nije riješena na adekvatan i sistematski način”, ističu u Savezu slijepih RS.

Dodaju da se obuka uglavnom odvija u okviru pojedinih manjih projekata koje realizuju organizacije slijepih, uključujući i Savez slijepih RS. Kao pozitivan primjer navode da je ovo pitanje djelimično riješeno u okviru realizacije plana i programa rada Škole za slijepu i slabovidu djecu u Derventi.

Smatraju da ovaj primjer treba poslužiti i drugim organizacijama kako bi se realizovali veći i ozbiljniji projekti i da se pažnja cijele zajednice usmjeri na lica iz ove kategorije i samim tim poboljša kvalitet njihovog života i samostalnog funkcionisanja.

1.950 registrovanih lica iz ove kategorije

9 godina prošlo od nabavke jedinog psa vodiča